Wiele firm i instytucji dzieli swoimi radami na temat tego, jak oszczędzać wodę w gospodarstwie domowym. W dalszej części artykułu znajdziesz te, które powtarzają się najczęściej. Niektóre opisujemy nieco szerzej. Poznasz również wiele przykładów wraz z danymi o ilościach zużywanej wody. 3 obszary codziennego życia pozwalają na poczynienie największych oszczędności. Mniejszy pobór wody w kuchni, łazience i ogrodzie najszybciej przyniesie zauważalne efekty. Nawet jeśli przemysł zużywa znacznie więcej wodnych zasobów niż gospodarstwa domowe, to każde działanie pojedynczej osoby będzie kroplą w morzu potrzebnych zmian.
Istnieje wiele pomysłów na to, jak oszczędzać wodę. Pracuj nad swoimi nawykami!
Przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka. Pewne codzienne czynności wykonujesz już automatycznie – bez zastanawiania się i angażowania uwagi. Warto trochę się wysilić, by zrobić coś dobrego. Kiedy pokażesz swojej rodzinie lub przyjaciołom, jak oszczędzasz wodę, kolejne osoby wypróbują twoje metody. Tak możesz zapoczątkować efekt kuli śnieżnej, wirusowy trend – specjaliści od marketingu mają na to multum określeń. Ważne, że w rezultacie znacznie mniej wody marnuje się podczas codziennych czynności.
Jak oszczędzać wodę w domu – podstawowe sposoby oszczędzania wody
Wszystkie zasady dążą do tego, by nie zużywać jej wtedy, kiedy nie ma takiej potrzeby. Kluczowe nawyki, które pozwalają na realną oszczędność wody, to:
- naprawa wszelkich usterek i nieszczelności;
- dokładne zakręcanie wody w kranie;
- gromadzenie wody do ponownego wykorzystania
- używanie akcesoriów i programów oszczędzających zużycie wody;
- rozwaga w korzystaniu z wody.
Jak oszczędzać wodę za pomocą dodatkowego osprzętu? Bardzo dobrym przykładem będą bezdotykowe baterie z perlatorem. Zmniejszenie strumienia wody poprzez wymieszanie jej z bąbelkami powietrza pozwala zachować sporo wody służącej do mycia rąk czy płukania jedzenia. Nie ma potrzeby, by w trakcie takich czynności odkręcać kran do maksimum. Doskonałym sposobem na oszczędzanie wody będzie zamontowanie także:
- baterii jednouchwytowych nad umywalkami;
- baterii termostatycznych, które utrzymują stałą temperaturę wody;
- reduktora przepływu wody w słuchawce prysznicowej;
- spłuczki pozwalającej wybrać ilość spuszczanej wody w toalecie (np. 3 lub 6 litrów wody na spłukiwanie zamiast standardowego dla modeli kompaktowych 10 litrów).
Zasoby wody na Ziemi stale się kurczą, a zużycie wody w Polsce ciągle rośnie
Ponad ⅔ powierzchni naszej planety pokryte jest wodą. Jednak tylko ok. 1% z nich nadaje się do picia, a liczba ludności na świecie nadal się zwiększa. Dużym problemem jest także nierówny lub utrudniony dostęp do czystej wody. Spora część światowych zasobów wody pitnej pozostaje w wiecznym śniegu i lodowcach. Wbrew pozorom ocieplenie klimatu wcale nie poprawia sytuacji – ogromne ilości wody potencjalnie zdatnej do picia spływają do słonych mórz. To tylko jeden z przykładów na to, jak oszczędzanie wody może poprawić sytuację na świecie.
Warto przytoczyć dane o zużyciu i zasobach. Daleko nam wprawdzie do poziomu Stanów Zjednoczonych, ale mamy też nieporównywalnie mniejsze źródła wody pitnej. Jak to wygląda w liczbach? Przeciętny mieszkaniec USA używa średnio 575 litrów wody dziennie. Średnie dobowe zużycie wśród Polaków wynosi ok. 150 litrów wody na osobę, ale pod względem zasobności wody jesteśmy na drugim miejscu od końca w Europie. Ilość dostępnej wody pitnej szacuje się na 1,7 mln litrów na osobę, podczas gdy w Finlandii ten wskaźnik wynosi 20,7 mln l/os., a w Hiszpanii ok. 2,4 mln l/os. Różnica na korzyść kraju o znacznie suchszym klimacie wynika m.in. z mniejszego zużycia wody w gospodarstwach domowych.
Jak oszczędzać wodę w łazience? Zakręcaj kran, nie napełniaj wanny, włączaj pranie w pełnej pralce
Utrzymywanie higieny i czystości na wysokim poziomie jak najbardziej może iść w parze z używaniem mniejszej ilości wody niż do tej pory. Sztandarowy przykład dotyczy brania prysznica zamiast kąpieli w wannie. Szacuje się, że na 10-minutowy prysznic potrzeba ok. 100 l wody – w porównywalnym czasie przygotujesz sobie wannę, tylko że wypełniona po brzegi zmieści ok. 180 litrów wody. Jeśli chcesz się zrelaksować, poleżeć dłużej w oparach olejków zapachowych, po prostu nie napełniaj jej do końca. ⅓ wysokości zwykle w zupełności wystarczy.
Jak oszczędzać wodę podczas prania? Najważniejsze, by uruchamiać pralkę dopiero wtedy, kiedy objętość lub ciężar wsadu oscyluje w pobliżu dopuszczalnego przez producenta maksimum. Przy okazji kolejnego zakupu urządzenia zastanów się nad modelami o najwyższej klasie energetycznej, z kilkoma programami oszczędnościowymi. Wprawdzie wtedy pranie potrwa dłużej, ale za to spadnie zużycie wody i prądu. Możesz też przygotować wszystko przed wyjściem do pracy lub szkoły, a pralkę zaprogramować na konkretną godzinę.
Nie marnuj wody w trakcie mycia zębów i golenia się
Obu tych czynności wcale nie musisz wykonywać pod bieżącą wodą. Odkręcony kran oznacza naprawdę duże straty. Wystarczą ok. 3 minuty, by do odpływu umywalki bezsensownie wylać nawet 15 litrów wody! A przecież wcale nie trzeba jej marnować w taki sposób. Jak oszczędzać wodę podczas mycia zębów i golenia? Nabierz odpowiednią ilość do plastikowego kubka lub miski. Do codziennej higieny jamy ustnej wystarczy ok. 250–300 ml, a niektórzy potrzebują jeszcze mniej!
Ciągle lecący strumień jest zbędny podczas wielu innych czynności w łazience. Uważne regulowanie zużycia wody adekwatnie do potrzeb ma spore znaczenie podczas:
- namydlania i szorowania ciała;
- mycia głowy szamponem;
- ręcznego mycia, np. przy wywabianiu trudniejszych plam przed praniem.
Jak oszczędzać wodę w kuchni? Zainwestuj w zmywarkę i baterię z perlatorem
Urządzenia AGD posiadają wiele programów, dostosowanych do różnego rodzaju naczyń i zabrudzeń. Jeżeli priorytetowo traktujesz kwestie ekologii i ekonomii, wybierz model z kilkoma trybami o mniejszym poborze wody w trakcie jednego cyklu. Wprawdzie zmywarka pracuje wtedy dłużej, ale niekoniecznie zużywa przy tym więcej prądu. Ważne, by stosować przy tym tabletki lub płyny czyszczące naprawdę dobrej, sprawdzonej jakości.
O aeratorach wiesz już z jednego z wcześniejszych akapitów. Strumień wody z perlatora wygląda identycznie jak z kranu bez takiego elementu, ale pewną część jego objętości stanowią bąbelki. Różnica w czasie napełniania wodą umywalki, garnka, rondla czy kubka wodą będzie pomijalnie mała. Według producentów tego rodzaju armatury napowietrzacz redukuje zużycie wody nawet o 50–60%. Daje to oszczędności na poziomie 1600–2000 zł rocznie w czteroosobowym gospodarstwie domowym.
Wykorzystuj wodę ponownie, np. zamiast spłuczki w toalecie
Najbardziej wymowne będą konkretne przykłady. Musisz zmiękczyć kilka plam na ubraniach przed wstawieniem ich do pralki? Zrób to w plastikowej misce, a brudną wodę wykorzystaj przy kolejnym spłukiwaniu toalety. Innym pomysłem będzie ręczne zmywanie naczyń po gotowaniu. Wiele produktów nie potrzebuje przecież żadnych dodatków, jedynie obróbki termicznej. Jak oszczędzać wodę po przyrządzeniu np. makaronu? Przykładowy schemat postępowania:
- Zakorkuj odpływ jednej komory zlewu w kuchni.
- Odcedź makaron tak, by woda wypełniła kuchenną umywalkę.
- Po skończonym posiłku włóż naczynia do zlewu – najlepiej na początek rzeczy szklane, błyszczące i najmniej otłuszczone.
- Dodaj płynu, chwytaj za gąbkę i zabieraj się za mycie!
- Umyte naczynia odkładaj do drugiej komory, gdzie będziesz je płukać przed odłożeniem do wyschnięcia.
Jak w każdej reklamie przypominają producenci zmywarek, podczas ręcznego zmywania naczyń zużywa się duże ilości wody, nawet 80 l. Tylko że to dane dot. stale odkręconej wody. Oczywiście nie każdy posiłek da ci okazję do takiego postępowania, dlatego wciąż warto posiadać w kuchni zmywarkę wysokiej klasy – czasami naczynia umyjesz od razu, a z resztą poczekasz do wypełnienia wszystkich półek, komór i stojaków w urządzeniu.
Jak oszczędzać wodę w ogrodzie? Zacznij od gromadzenia deszczówki
Po prostu ustaw beczki w odpowiednich miejscach pod wylotami odpływów rynnowych na dachu domu lub altanki i zaczekaj, aż przyroda zrobi swoje. Ważne, by regularnie usuwać wszelkie zanieczyszczenia blokujące przepustowość rynien (liście, igły, gałązki z drzew) i kontrolować stan napełnienia beczek. Podczas obfitych opadów nie ma konieczności podlewania roślin deszczówką, ale po co dopuszczać do wsiąkania wody w ziemię? Czasami warto mieć w ogrodzie kilka beczek i robić większe zapasy na okres suszy.
Jeżeli korzystasz z węża ogrodowego, warto zastosować nakładki rozbijające strumień. Dzięki temu woda rozlewa się na szerszym obszarze. Duże znaczenie ma także pora podlewania – w pełnym słońcu spora część po prostu wyparowuje. Najlepiej zaplanować je na godziny poranne lub wieczorno-popołudniowe. Inne sposoby oszczędzania wody w ogrodzie to:
- ścinanie trawy dopiero na pewnej wysokości zamiast nisko przy ziemi;
- pozostawianie dużych drzew zapewniających zacienienie;
- poprawianie parametrów gleby przez jej użyźnianie, np. kompostem;
- rozsądne wypełnianie basenu ogrodowego i przykrywanie go w czasie, gdy nikt z niego nie korzysta.
Inne sposoby na to, jak oszczędzać wodę na co dzień
Myć samochód gąbką i wodą z wiadra, a nie myjką ciśnieniową – chyba że pod podjazdem masz taką samą instalację do odzysku wody do mycia, jak profesjonalne myjnie. To samo można powiedzieć o porządkach na tarasie czy kamiennej, powoli zarastającej ścieżce ogrodowej. Jeśli w użytej do jakiegoś celu wodzie nie ma soli lub innych, szkodliwych składników, możesz ją wykorzystać do podlewania. Niektórzy podczas zakupów zwracają uwagę na to, ile wody zużyto do ich wyprodukowania. Np. w kategorii żywności największe zapotrzebowanie na H₂O mają produkty mięsne.
Żeby było ciekawiej, niektóre porady z zakresu ekologicznego stylu życia (less waste, zero waste, 5R i inne) są ze sobą sprzeczne. Firmy zajmujące się przetwarzaniem odpadów twierdzą, że wszelkie zanieczyszczenia na opakowaniach zmniejszają możliwości recyklingu takich materiałów – ale w poradnikach o tym, jak oszczędzać wodę, zaleca się by nie myć śmieci przed wyrzuceniem ich do kosza. Zostaje wycieranie papierowym ręcznikiem, ale jak to wpływa na wycinkę drzew albo ilość wytwarzanych odpadów? Wygląda na to, że czasami trzeba wybrać mniejsze zło.
