Dochód rozporządzalny, czyli suma, którą dowolnie dysponujemy może zostać przeznaczony na konsumpcję lub oszczędności. Krańcowa skłonność do oszczędzania przynosi odpowiedź na pytanie, ile jesteśmy w stanie zaoszczędzić, jeśli dochody zwiększą się o jednostkę. Oszczędzanie nie jest niczym innym jak powstrzymaniem się od wydawania pieniędzy, przeznaczania ich na konsumpcję. Do oszczędzania może nas skłonić sytuacja ekonomiczna, ale także inne czynniki charakterystyczne dla danego gospodarstwa domowego.
Dlaczego oszczędzamy? Co nami kieruje?
Oszczędzanie dzielimy na przymusowe i dobrowolne. W tym pierwszym przypadku na decyzję wpływają okoliczności, np. sytuacja polityczna czy ekonomiczna kraju. Oszczędzanie dobrowolne oznacza, że nie jesteśmy poddawani żadnym naciskom, ale z różnych powodów postanawiamy zgromadzić dodatkowe środki finansowe. To, w jakim stopniu udaje nam się odkładać pieniądze, zależy od wielu czynników zewnętrznych i wewnętrznych.
Nie bez znaczenia jest sposób wychowania, przekazany system wartości, posiadana wiedza na temat rynków czy kultury oszczędzania. Wpływ mają również uwarunkowania geograficzne, polityka państwa, perspektywy, poziom gospodarczy, czy podaż dóbr i usług. Mimo że żyjemy w tym samym kraju, często mamy inne podejście do kwestii oszczędzania. Dlaczego?
Krańcowa skłonność do oszczędzania a motywy odkładania pieniędzy
Potrzeba gromadzenia oszczędności może wynikać z ostrożności i przezorności. Celem jest najczęściej odkładanie na emeryturę, nieprzewidziane wydatki i zdarzenia (choroba, śmierć, wypadek, utrata pracy). Wielu konsumentów odczuwa również potrzebę bycia niezależnym finansowo i zwiększenia komfortu życia. Rodzice gromadzą pieniądze, by zabezpieczyć przyszłość dzieci, wysłać je na studia, wyprawić wesele.
Oszczędzanie może też dotyczyć chęci zaspokojenia bieżących potrzeb, zakupu samochodu, zmiany mieszkania itp. Jeszcze czym innym jest odkładanie środków finansowych przez osoby, które kierują się motywem skąpstwa. W tym przypadku chodzi o niewydawanie i posiadanie, choć cel nie jest bliżej określony.
Gdzie odkładamy pieniądze?
Osoby, które decydują się odkładać swoje środki finansowe mają do dyspozycji wiele narzędzi. Jedną z możliwości jest otworzenie konta oszczędnościowego i wpłacanie choćby niewielkich kwot. Zaletą rozwiązania jest możliwość wypłaty środków w każdym momencie. Alternatywą jest lokata. Umowę podpisuje się na określony czas, a pieniądze można wypłacić dopiero po jej zakończeniu.
Środki finansowe można lokować w funduszach inwestycyjnych, akcjach, obligacjach. Rozwiązaniem jest także zakup nieruchomości czy złota. Osoby odkładające na emeryturę korzystają z IKE lub IKZE.
Krańcowa skłonność do oszczędzania? Tendencja rosnąca, czy malejąca?
Im więcej zarabiamy, tym więcej wydajemy. Ta hipoteza jest prawdziwa, warto jednak zauważyć, że nie jest to proporcjonalna zależność. Oznacza to, że wydajemy więcej, ale nie całą dodatkową kwotę. Charakterystyczna jest tzw. malejąca skłonność do konsumpcji, a większa skłonność do oszczędzania. Osoby, których dochody rosną, więcej odkładają i inwestują.
Niestety wciąż mała część społeczeństwa decyduje się oszczędzać. Warto jednak zadbać o posiadanie środków finansowych, które gwarantują bezpieczeństwo i pozwalają ze spokojem spoglądać w przyszłość.
